Gezeur over open source software
Pierre Gorrissen bekritiseert in deze podcast de brief van Jan Stedehouder aan de NMA en de reacties daarop. Pierre slaat in de podcast de plank naar mijn mening behoorlijk mis.
Zijn stelling is dat het nu eindelijk maar eens afgelopen moet zijn met het gezeur over open source en dat open source iets voor geeks en nerds is. Dat laatste ben ik overigens met hem eens. De discussie zou dan ook niet moeten gaan over open source maar over vrije software en open standaarden en daar zou het onderwijs naar mijn idee wel boodschap aan moeten hebben.
Zo gebruikt Fontys, de onderwijsinstelling waar Pierre voor werkt het electronisch leersysteem N@tschool. Tot voor kort was dit uitsluitend toegankelijk voor leerlingen die software van Microsoft gebruiken. Inmiddels is er gelukkig een Firefox plugin maar doordat de school deze keuze maakt, dwingt ze dus studenten om thuis software van Microsoft te gebruiken.
Gesloten source software berust op een omgekeerde visie dan vrije software. Gesloten source software leert mensen dat het niet toegestaan is om software te delen en te verspreiden. Vrije software leert het omgekeerde en is gericht op het onvoorwaardelijk delen van kennis, gelijke kansen, samenwerking, zelf-ontplooiing, kritische keuzes maken en zelf-beschikking. Ook vanuit dat perspectief zou een onderwijs instelling in ieder geval vrije software onder de aandacht moeten brengen en minimaal als alternatief moeten aanbieden.
Fontys zelf heeft als uitganspunten voor haar onderwijs het volgende geformuleerd:
“Fontys wil een open organisatie zijn, waarin geleerd wordt in wisselwerking met de omgeving. Leren gebeurt vooral met anderen en in steeds wisselende groepen en situaties. Met haar studenten wil Fontys een hechte en langdurige relatie aangaan. Ontwikkeling, competenties, vaardigheden en eigen keuzes staan daarbij voorop.
Elke student formuleert eigen leervragen, beïnvloedt de eigen leerroute en reflecteert kritisch op het eigen leerproces. Binnen de instituten worden studenten praktijkgericht opgeleid tot professional”.
Dit lijkt mij prima te passen bij de filosofie en mogelijkheden van vrije software maar Pierre stelt in de Podcast dat de afweging vooral over functionaliteit, beschikbaarheid van dienstverleners e.d. zou moeten gaan. Natuurlijk zijn dat ook belangrijke afwegingen maar hij gaat daarbij voorbij aan het voorgaande en aan het feit dat vrije software veel flexibeler en aanpasbaar is dan gesloten source.
Helaas voor Pierre denk ik dat “het gezeur” over vrije software nog maar net begonnen is. Ook al zou de Nma niet op gaan treden dan nog zal het onderwijs binnen een aantal jaren verplicht zijn om met open standaarden te gaan werken en bij gelijke geschiktheid open source software te gebruiken. Het onderwijs moet daarvoor in 2010 een strategie klaar hebben. Anticiperen daarop lijkt me dan ook verstandiger dan het bagataliseren ervan.
3 december 2007 
![[FSF Associate Member]](https://kletskous.b-cdn.net/wp-content/uploads/Image/fsfm.png){kind=small}
reaktie | 3 december 2007 om 17:18 | rechtstreekse reaktie-link
Ik zag dat meneer Gorissen ook bij de stichting SURF werkt, is dat niet de software-dealer van het onderwijs?
Geen wonder dat hij Open Source “gezeur” vindt, daar verdienen ze niets aan, natuurlijk…
reaktie | 3 december 2007 om 17:42 | rechtstreekse reaktie-link
Zelf ben ik al flink begonnen met het gezeur – ik lever alleen nog maar documenten in open formaten. Het liefst in OpenDocument maar als dat niet mogelijk is dan als PDF, wat de meeste mensen blijkbaar geen gezeur vinden. En ik heb ook een vaag gevoel dat niemand over een tijdje moeilijk doet over een .docx, dus waarom dan wel over een .odt?
Maar ach, als hij vrijheid gezeur vindt moet hij dat weten – ik blijf me er lekker hard voor maken.
reaktie | 3 december 2007 om 17:57 | rechtstreekse reaktie-link
@ Mike Surf-diensten en Surspot zijn inderdaad onderdeel van de stichting Surf. Wel een opmerkelijke combinatie van functies in ieder geval.
@Vincent – als Pierre Gorrissen bij een bedrijf zou werken, vind ik ook dat hij het zelf moeten weten maar hij werkt als ICT adviseur in het onderwijs en dan ook nog wel bij een instelling met zo’n 33.000 leerlingen. Daarom vind ik het best wel triest dat zo iemand het dan over gezeur heeft.
reaktie | 3 december 2007 om 18:00 | rechtstreekse reaktie-link
@Catharina – ja dat is natuurlijk ook wel waar. Aan de andere kant is het sowieso al raar dat het onderwijs geadviseerd wordt door de leverancier van slechts 1 product.
reaktie | 3 december 2007 om 19:03 | rechtstreekse reaktie-link
Hè, wat word ik hier nu vrolijk van. Je zou er bijna een kop van kunnen maken in de trant van “Surfdiensten verzet zich tegen onderzoek naar keuzevrijheid in het onderwijs”. Het geeft in ieder geval dat de open brief een -klaarblijkelijk- gevoelige snaar heeft geraakt. Daarbij is het natuurlijk van den gekke dat een pleidooi voor een ICT-onderwijs dat (a) bredere vaardigheden dan Microsoft vaardigheden aanleert en (b) voor wat betreft de serveromgevingen meer aansluit bij de realiteit in bedrijven en organisatie dan de utopie van een Windows-only omgeving, wordt afgedaan met het woord ‘gezeur’. Het feit dat Pierre én werkzaam is bij Surfdiensten én bij Fontys als consultant ICT én in de Normcommissie Leertechnologieën zit vormt eerder een extra argument bij het pleidooi om het onderzoek op te starten.
reaktie | 3 december 2007 om 20:55 | rechtstreekse reaktie-link
Van het onderwijs hoef je voorlopig niets te verwachten op dit gebied. Microsoft timmert erg hard aan de weg in dit segment en de scholen kunnen hun keuze rechtvaardigen door er op te wijzen dat vanuit het bedrijfsleven ook MS gevraagd wordt.
Ik ben bang dat het dus van de andere kant moet komen. Eerst het bedrijfsleven, dan volgen de scholen wel, want die moeten aansluiten bij de vraag uit het bedrijfsleven.
reaktie | 3 december 2007 om 22:45 | rechtstreekse reaktie-link
@Jan – Pierre stelt dus de normen en verkoopt software via een stichting aan een onderwijsinstelling waarbij hij zelf als consultant in dienst is? Lijkt me toch een lichtelijke pettenproblematiek 🙂
@ Savage – Ik ben toch wat optimistischer. Denk dat het vooral met het inzicht en de interesse van het management te maken heeft van de school, maar ook een enthousiaste leerkracht of leerlingen kunnen veel in beweging zetten. Er zijn ook goede voorbeelden:
Lees dit bijvoorbeeld eens over de Technische Universiteit Delft:
http://www.e-learn.nl/2007/11/25/owd2007_flexibiliseren_door_standaardise#c212
En dit blog van de Universiteit Twente:
http://twoss.wordpress.com/
En dit over een conferentie over open source in het onderwijs:
http://www.ou.nl/eCache/DEF/20/216.html
Kortom, er is best veel beweging.
Het bedrijfsleven heeft vooral mensen nodig die computervaardig zijn, ze moeten kunnen tekstverwerken, spreadsheets maken e.d. Of dat nu met Windows is of met andere software maakt eigenlijk niks uit.
pingback | 4 december 2007 om 09:33 | rechtstreekse pingback-link
[…] de reactie van Catharina Bethlehem, zelfstandig ondernemer en voorstander van open standaarden. Zie Gezeur over open source software | Kletskous Pierre Gorrissen bekritiseerd in deze podcast de brief van Jan Stedehouder aan de NMA en de […]
reaktie | 4 december 2007 om 10:22 | rechtstreekse reaktie-link
Sorry, ik kon het niet opbrengen het verhaal van deze meneer helemaal uit te luisteren, hij praat sneller dan ik luisteren kan. Maar dat ligt uiteraard aan mij.
Is open-source wel zo menselijk als je zegt, Catherina?
daarom heb ik hier: http://www.weblog.3dochters.nl mijn opmerkingen op de visie van je neergezet, omdat ook dat een discussiepunt m.b.t. open-source zou moeten zijn volgens mij.
Groet
reaktie | 8 december 2007 om 23:04 | rechtstreekse reaktie-link
Ik ben dus zo’n student op de fontys. En kan nog steeds niet fatsoenlijk op school met mijn laptop -draaiend op ubuntu- overweg. Het begon zoals Catharina al schreef met n@tschool, deze draaide alleen in IE, dit was dus niet te draaien op mijn ubuntu installatie. Daarom was ik verplicht windows op mijn laptop te zetten. Nu is dan eindelijk versie 10 van n@tschool online (support voor FireFox). Maar dat wil niet zeggen dat alles op n@tschool werkt. Zo ontvang ik regelmatig een ‘active-x error’ of moet ik een ‘.mht’ document openen, die het ook niet doen in Firefox. Ook de support voor open besturinssystemen is niet aanwezig, ze willen er nog nie teens naar kijken, je krijgt botweg een antwoord ‘Dit draait alleen op windows’. Waarna na een beetje puzzelen het toch meestal wel werkend te krijgen is.
Kortom het zal nog wel een tijdje duren voordat fontys de volgende uitgangspunten waar kan maken:
‘Fontys wil een open organisatie zijn … eigen keuzes staan daarbij voorop’
reaktie | 17 september 2008 om 13:47 | rechtstreekse reaktie-link
tja.. wel een beetje laat. Maar ook gezien de reacties hier lezen vooral open source fans dit blog.
Om maar eens een stukje uit deze open brief onder vuur te nemen “” Gesloten source software leert mensen dat het niet toegestaan is om software te delen en te verspreiden. “”
dat is natuurlijk volslagen onzin. Sterker nog, het fundament van closed source is juist dat software verder verspreid moet worden. Daar ligt dan wel een commercieel argument onder, maar is dat slechter dan de open source ontwikkelaars doen?
Nee, dus. Het onderwijs moet zeker insteken op open standaarden, dat is iets heel anders dan open source. Je moet geen keuze maken voor een technologie of product, geen dwang voor open of closed source maar voor een standaard die iederen ongeacht het product moet kunnen gebruiken.
Wat de realtie surf en de podspreker betreft, Surf was jarenlang een bastion van open source fans. Dus de conclusies hierboven zijn op zijn minst discutabel.
Nog deze als uitsmijter “” het feit dat vrije software veel flexibeler en aanpasbaar is dan gesloten source.
”
dat is zeker niet per definitie zo. Er is juist voor closed source een ruime ontwikkeling van allerlei producten die via Apis gebruik kunnen maken van closed source basiscomponenten. Omgekeerd merk ik dat diverse pen source ontwikkelingen vastlopen wanneer de zaak te complex dreigt te worden. met een doodlopend ontwikkelingspad als resultaat. Ook het omgekeerde zie je: een open source product wordt ineens comercieel. De broncode is dan beschikbaar maar of “”men”” daar iets aan heeft vraag ik me af.
Kortom, closed en open source kunnen naadloos naast elkaar bestaan als de basis maar open standaarden zijn.
Dat gezeur over open source is inderdaad erg “vorige eeuws”
reaktie | 17 september 2008 om 14:17 | rechtstreekse reaktie-link
Inderdaad, een beetje aan de late kant en vervolgens worden er toch wat planken behoorlijk misgeslagen:
(1) Citaatje: Sterker nog, het fundament van closed source is juist dat software verder verspreid moet worden.
Dat zou ik toch maar niet doen. De meest restrictieve voorwaarde die mij zo voor de geest haal is die van Autocad, waarbij je niet eens een legale versie met licentie kunt doorverkopen. Dan denk ik nog niet eens aan Spore, wat je slechts drie keer mag activeren op de eigen PC. Verspreiden? Niet echt. Sorry, maar dan heb je de vrijheid van open source nog niet geproefd.
(2) Citaatje: Je moet geen keuze maken voor een technologie of product, geen dwang voor open of closed source maar voor een standaard die iederen ongeacht het product moet kunnen gebruiken.
Gek he, en dat is nu precies waar de open brief aan de NMa over gaat en waar de podcast zo’n bezwaar tegen maakte. De realiteit was/is dat een dergelijke vrijheid nog maar in heel beperkte mate aanwezig is en dat de onderwijsondersteuners maar heel moeizaam in die open richting bewegen.
(3) Citaatje: Er is juist voor closed source een ruime ontwikkeling van allerlei producten die via Apis gebruik kunnen maken van closed source basiscomponenten.
Klopt, maar API’s zijn nog geen open source en beperken de vrijheid tot de ruimte die de API aanbieder verschaft. Nogmaals, je snapt de essentie van open source niet, want die geeft je in dit geval de ruimte om het hele programma te verbouwen (als je dat zou willen). Zeg maar, het verschil tussen een luchtplaats in de Bijlmerbajes en de Veluwe. 😉
Helaas is het je nog niet duidelijk dat het ‘gezeur’ over open source en open standaarden de voorhoede is van een zeer innovatieve beweging waar landen en organisaties als de EU, NATO, de Nederlandse overheid, IBM, HP etcetera zich mee bezig houden.
reaktie | 17 september 2008 om 15:03 | rechtstreekse reaktie-link
Beter laat dan nooit Erik, maar:
Citaat:
“Sterker nog, het fundament van closed source is juist dat software verder verspreid moet worden. Daar ligt dan wel een commercieel argument onder, maar is dat slechter dan de open source ontwikkelaars doen?”
Misschien begrijp ik dit niet goed, tenzij je bedoelt dat iedere maker van een commercieel product vindt dat het zo veel mogelijk verspreid moet worden..
Citaat:
“Wat de relatie surf en de podspreker betreft, Surf was jarenlang een bastion van open source fans. Dus de conclusies hierboven zijn op zijn minst discutabel.”
Kun je er een paar noemen en wat hebben die dan precies gepresteerd? Zie ook:
https://kletskous.com/2008/02/06/ict-in-het-onderwijs-het-hoe-en-waarom-van-vrije-software/
en:
http://www.sabinagazic.nl/renderer.do/menuId/381140/sf/380757/returnPage/380757/itemId/432707/realItemId/432707/pageId/380757/instanceId/381150/