Stallman: Stop de Oorlog tegen Delen!

Gisteravond was ik samen met nog 9 andere vrouwen en een paar honderd mannen  bij de lezing van Dr. Richard Stallman op de Technische Universiteit van Delft. Stallman, de oprichter van The Free Software Foundation en van het GNU-project reist al jaren lang de wereld over om te vertellen waarom wij allemaal vrije software moeten gebruiken. Hij doet dat overigens als vrijwilliger en staat niet op de loonlijst van de FSF.

Zijn lezing ging deze keer vooral over auteursrechtwetgeving op  boeken en muziek en de negatieve gevolgen daarvan voor mensen in het digitale tijdperk. De vraag die centraal stond was of de vier vrijheden die vrije software geeft ook hierop van toepassing zouden moeten zijn.

Dit zijn die vrijheden:

  • de vrijheid om het programma te gebruiken voor elk doel (vrijheid 0).
  • de vrijheid om de manier waarop het programma werkt te bestuderen, en om het aan te passen aan je behoeften.  (vrijheid 1).
  • de vrijheid om het programma te verspreiden, zodat je je naasten kan helpen (vrijheid 2).
  • de vrijheid om het programma te verbeteren en daarna te verspreiden, zodat de hele gemeenschap er voordeel uit kan halen.  (vrijheid 3).

Stallman onderscheid bij het beantwoorden van deze vraag drie soorten van creaties:

  • Praktische werken, zoals onderwijsboeken en boeken die je nodig hebt om je werk te kunnen  doen. Volgens Stallman moeten deze boeken volledig vrij zijn.
  • Werken die iemands mening weergeven of wetenschappelijke onderzoek. Hierop hoeft de vrijheid om het werk te mogen aanpassen niet van toepassing te zijn omdat anders iemands mening verkeerd kan worden weergegeven of onderzoeksresultaten kunnen worden verdraaid.
  • Artistieke werken: hierop zou de vrijheid om het werk te mogen aanpassen voor een bepaalde periode kunnen worden beperkt.

Hij ging eerst in op de geschiedenis van het auteursrecht. Voor de komst van de drukpers bestond die nog niet. Als je in die tijd iets wilde kopiëren dan moest je het overschrijven en dat was best veel werk. Rijke mensen kochten dus gewoon boeken en arme mensen met veel tijd om handen schreven soms iets over.

Toen de drukpers kwam werd het een stuk gemakkelijker en daarom werd er copyrightwetgeving ingevoerd. De bedoeling was om het maken van nieuw creatief werk te stimuleren door de makers een tijdelijke bron van inkomsten te geven. De duur van het copyright was beperkt. De wetten waren gericht op en bedoeld voor de commerciële uitbaters, zoals uitgevers en niet op de lezers. Jan met de Pet had er geen last van en had ook geen drukpers thuis..

Boeken mocht je gewoon nog steeds overschrijven en ook uitlenen aan vrienden of weggeven

Met de komst van het kopieerapparaat en later vooral de computer en het Internet werd dat een ander verhaal. Zowel het produceren als het verspreiden van delen van digitale boeken en muziek werd een stuk goedkoper en gemakkelijker.  Maar de uitgevers en andere tussenpersonen laten zich niet zomaar de kaas van het brood eten. Zij reageerden met zware druk op de politiek om de duur van het auteursrecht  uit te breiden tot nu in Europa tot zelfs 70 jaar na de dood van de maker en ook verschijnen er steeds meer draconische wetten en vooral handelsverdragen die de rechten van de gebruikers aantasten en die van de uitgevers uitbreiden. De wetgeving richt zich nu dus vooral op de burgers in plaats van op de commerciele uitbuiters. (sorry, uitbaters..) en veel mensen worden nu dagelijks geconfronteerd met de werking ervan.

De handhaving die vroeger redelijk simpel was, is nu heel lastig geworden en de uitbaters schuwen geen middel om toch te kunnen handhaven. Mensen worden bedreigd met miljoenenclaims en er zijn zelfs advocatenkantoren die hun broodwinning halen uit het bedreigen en afpersen van mensen die volgens hen iets van het internet gedownload hebben. Vandaag zag ik zelfs dat de Stichting Brein zelfs servers van een buitenlandse internetprovider zonder rechterlijk bevel in beslag heeft genomen.

De artiesten zijn ondertussen net zo goed de dupe van het huidige systeem. Van de verkoop van cd’s en boeken zien verreweg de meesten amper iets terug. Het meeste geld verdwijnt in de zakken van de uitgevers en andere tussenpersonen. En zoals Stallman zegt; in de Verenigde Staten (en volgens mij hier ook) kun je wetten kopen.

Verder wordt er DRM – Digital Rights Management of zoals Richard Stallman het zegt Digital Resctricions Management ingebouwd in computers en in bestandsformaten wat moet voorkomen dat mensen boeken of muziek met elkaar delen of dat mensen die boeken of muziek waarvoor ze betaald hebben op een ander apparaat kunnen lezen of luisteren dan waarop het gekocht is. DRM wordt ook toegepast om te controleren wat de gebruiker met zijn apparaat of software doet. Voorbeelden zijn kopieerbeveiliging en zelfs rootkits.

Richard Stallman vindt dat DRM-maatregelen die de rechten of privacy van de gebruikers aantasten verboden moeten worden en dat het copyright op artistiek werk aanzienlijk moet worden beperkt tot maximaal 10 jaar na publicatie. Dat zou dan net als voorheen alleen weer moeten gelden voor commerciële exploitatie. Weggeven en uitlenen moet uiteraard weer gewoon legaal worden want delen is goed.

Volgens Stalllman hoeven artiesten hiervan niet de dupe te worden. Ze zouden gecompenseerd kunnen worden via een belastingsysteem en/of via donaties. Wel is het belangrijk dat er een gemakkelijk systeem komt om anoniem te kopen en te doneren.

Aan het einde van de lezing veilde Stallman een Gnu, die uiteindelijk wegging voor € 120,– De opbrengst is voor de Free Software Foundation, waar je natuurlijk ook aan kunt doneren of  lid van kunt worden.

Hier een linkje naar een weergave van een lezing die Stallman in 2009 over hetzelfde onderwerp heeft gehouden: Copyright vs Community

En hier ook een video van dezelfde lezing (met Griekse ondertitels.. 🙂 )

http://video.google.com/videoplay?docid=-2991926848094761035#.

22 februari 2011     Geen categorie     Trackback-URL     reageer

9 reakties

  1. 1 Emiel:

    Bedankt Kletskous

    Ik wilde zelf gaan, maar kreeg het niet voor elkaar om naar Delft te komen. Nu heb ik toch een mooie samenvatting van zijn verhaal.

    Mvg Emiel

  2. 1 Ruben Haan:

    Ik ben niet bij de lezing geweest dus kan niet geheel gegrond reageren.
    Maar ik heb sterk het vermoeden dat hij meer begrijpt van software als van kunstgeschiedenis.
    Ik denk namelijk dat als op kunstuitingen niet een 100% vrijheid rust. dat ieder werk in de gehele loop van de geschiedenis verword tot een totaal dwaas verhaal.
    Ik hoop dat men leert van Stallman wat de copylefthack is.
    En dat vervolgens cultureel breder toepast als dat hij zelf doet.

  3. 1 Catharina:

    @Ruben Weet niet of ik je goed begrijp maar remixen is wat Stallman betreft altijd toegestaan. Verder komt artistiek werk dus na 10 jaar in het publiek domein en dan mag iedereen er alles mee doen wat hij/zij wil.

  4. 1 Pablo:

    Die lui van Stichting Brein zijn echt wel helemaal de weg kwijt. Deze actie geeft wel aan dat ze zich zelf een macht toe kennen, die absurd is.
    Maar de grootste absurditeit is natuurlijk dat een systeem dat gebaseerd is op systematische roof en oplichting durft te praten over rechtvaardige beloning van creatievelingen op wat voor vlak dan ook.

    Bedankt voor dit verslag. Ik vind dat er wel een rare vereerderige sfeer rond RS hangt, maar hij kan het goed zeggen, ik was er graag bij geweest.

  5. 1 Catharina:

    Ja, ik zag dat de eigenaar van de gestolen servers wel van plan is om aangifte te doen: http://tweakers.net/nieuws/72825/altransa-doet-aangifte-om-vorderen-servers-door-brein.html Hopelijk zet hij dat door.

    Verder houd ik ook niet van persoonsverheerlijking maar bedenk wel dat we zonder Stallman waarschijnlijk nu nog de keuze zouden hebben gehad tussen gesloten software en gesloten software. Daarom ben ik hem wel heel erg dankbaar voor zijn geniale reddingsoperatie om software vrij te houden.

  6. 1 R:

    Ik ben het eigenlijk wel eens met de ideeën van Stallman wat betreft het copyright.
    Dit zouden we eigenlijk flink aan de grote klok moeten hangen zodat er veel mensen hier voor gaan.

    groetjes R

  7. 1 R:

    Hu, de film is weg
    R

  8. 1 Catharina:

    Bij mij niet..

  9. 1 R:

    op mijn vaste comp was die laatst weg, maar ik had daar ook de tb stoornis(veel tabbladen open)
    Op mijn laptop is die film er wel.
    Sorry

    groetjes

  10. RSS RSS feed voor reakties op dit bericht.

Plaats een reaktie

Reaktie

Jij

 


Lees meer:

«
»


© Kletskous
Creative Commons License
Op dit werk is een Creative Commons Licentie van toepassing.
(Op foto''s en andere non-tekstbestanden zit copyright van de respectievelijke eigenaars)