Gisteren waren wij bij de lancering van het SELF Platform (nog in beta) in de bibliotheek van de universiteit van Amsterdam. SELF is een met Europese subsidie tot stand gekomen, community gestuurd platform voor open content leermateriaal, in eerste instantie op het gebied van vrije software. Het richt zich niet zozeer op de eindgebruiker – zoals Open-Of-Course, maar vooral op leraren, onderwijsinstellingen e.d. Het materiaal wordt ontwikkeld en beschikbaar gesteld in open standaarden , waardoor  iedereen er  gebruik van kan maken, bijvoorbeeld in de eigen electronische leeromgeving. Self is een Nederlands initatief maar ook landen als  Zweden, Bulgarije, Argentinie, Mexico en India hebben zich inmiddels aangesloten.

De dag begon met een sterke inleiding van Arjen Kamphuis. Ik kende hem nog niet maar hij legde precies uit waarom community gestuurde open content – zoals bijvoorbeeld  Wikipedia – zo belangrijk is.

Als voorbeeld gebruikte hij de Irak War pagina; op Wikipedia kun je ook de geschiedenis van pagina’s zien en daaruit blijkt dat de algemene opinie over de legitimiteit van deze oorlog in de loop der tijd is gekeerd. Het aanvankelijke begrip, is in de loop der tijd veranderd in een veroordeling. De oorspronkelijke opinie was gebasseerd op de leugens van  de politiek en de oude media, zoals kranten, radio en tv.

Inmiddels is een groot deel van deze leugens ontmaskerd. Dit was allemaal niet mogelijk geweest zonder Internet, open standaarden, vrije software en open content.

Als tweede voorbeeld haalde hij de geschiedenislessen in Nederland aan. Terwijl de Tweede Wereldoorlog  daarin vaak uitgebreid onder de aandacht wordt gebracht, stapt men daarna meestal doodgemoedereerd over op de Watersnoodramp van 1953. Tot 1949 heeft Nederland echter geprobeerd  Indonesie, dat zichzelf inmiddels onafahankelijk had verklaard,  met veel geweld onder de knoet te houden. Pas twee jaar geleden heeft de Nederlandse regering gezegd dat ze datum van 17 augustus 1945 officieel zal erkennen als dag van de Indonesische onafhankelijkheid. Hiermee hebben ze dus impliciet toegegeven dat de oorlog daarna  onrechtmatig was.

In de discussie die daarop volgde kwam o.a. aan de orde of alle leermateriaal zou moeten of zal gaan bestaan uit open content en hoe het dan moet met de uitgevers en de kinderen van de uitgevers…. Persoonlijk denk ik dat in de toekomst het leermateriaal inderdaad grotendeels zal bestaan uit open content, of het onderwijs of de Staat dat nu wil of niet. Zelf merk ik ook dat mijn aandacht voor de oude media sterk is afgenomen. Vroeger kon ik geen dag zonder een krant en volgde ik een redelijk aantal nieuwsprogramma’s op tv. Nu neem ik af en toe eens een proefabonnement op een of andere krant en als het afgelopen is, ben ik daar eigenlijk ook zo weer aan gewend. Ook de tv kan me nog maar weinig boeien. Toch loop ik niet achter want ik haal mijn informatie wel van het Internet. De kinderen van nu zijn opgegroeid met Internet en vrije informatie. Kranten en nieuwsprogramma’s op tv boeien hen maar matig, maar ze zitten wel uren op het Internet.

Het onderwijs zou zich dan ook vooral moeten richten op het begeleiden van leerlingen bij het vinden van goede informatie, het filteren daarvan en het ontwikkelen van een kritische houding. Wat op Wikipedia staat, hoeft niet altijd waar te zijn, ook al is het open content. Maar het proces van zelfsturing en -controle leidt over het algemeen uiteindelijk  toch tot kwalitatieve en objectieve informatie.

Wat Kamphuis woorden onderstreepte, was de schrijnende afwezigheid  van de oude media bij de lancering van dit project. Ik geloof niet dat er ook maar één journalist van radio, tv of krant  aanwezig was, terwijl ze wel in grote getale waren uitgenodigd. Dit terwijl het hier gaat om een project van Internationaal belang en met een grote potentiele waarde voor het onderwijs en ook voor de ontwikkeling van kennis, wereldwijd.

Ik wens SELF dan ook een glorieuze toekomst en hoop en verwacht dat ze via de nieuwe media toch de aandacht krijgen die ze nodig hebben en verdienen.