Vandaag, 29 juni verscheen op Videoland een nieuw docu-drama over de verdwijning van cybersecurity specialist en hacktivist Arjen Kamphuis. Ik kende Arjen vanuit de vrije-software wereld en heb ook aantal weken een heel interessante cursus bij hem gevolgd voor ambassadeurs van vrije- en opensource software. De vraag wat er met hem gebeurd kan zijn houdt mij dan ook nog steeds bezig.

Arjen verdween in 2018 in Noorwegen; de uiteindelijke conclusie van de Noorse politie is dat hij verdronken moet zijn, tijdens een Kayak-tocht in een fjord, maar zijn lichaam is nooit gevonden en er zijn nog steeds veel vragen rondom zijn verdwijning.

Arjen was een fervent en bevlogen voorstander van open source software. Hij zette zich in om de overheid te bewegen van de gesloten software ,van destijds vooral Microsoft naar vrije- en opensource software en was o.a. aanjager van de aangenomen, maar helaas nooit fatsoenlijk uitgevoerde motie Vendrik. Ook zette hij zich in voor de journalistiek. Hij leerde journalisten over (het belang van) encryptie en vrije software, omdat je niet kunt weten of- en wat voor achterdeurtjes er zitten in gesloten software en je daarmee niet je bronnen kunt beschermen Zo raakte hij ook betrokken bij Wikileaks. Arjen bezocht Julian Assange meerdere malen toen die vast zat in de Ecuadoraanse ambassade in Londen.

In de documentaire komen een aantal vrienden van Arjen aan het woord, o.a. Ancilla van der Leest, privacy-activist en voormalig lijsttrekker van de Piratenpartij en onderzoeksjournalist Sanne Terlingen. Er wordt o.a. gesteld dat vooral de Wikileaks-onthullingen over de CIA, genaamd #Vault7 veel kwaad bloed hebben gezet bij de Amerikaanse inlichtingendiensten. Het was voormalig  CIA baas Mark Pompeo die daarna opriep tot het ontvoeren en vermoorden van Julian Assange, terwijl die ondergedoken zat in de ambassade. Ook kwamen alle betrokkenen bij Wikileaks onder verscherpt toezicht. wat wil zeggen dat hun communicatie en hun bewegingen zo veel mogelijk werden gevolgd en hun leven extreem moeilijk werd gemaakt.

Een voorbeeld daarvan is Jacob Appelbaum,  die ook aan het woord komt in de documentaire. Appelbaum was als ontwikkelaar betrokken bij het Tor-project, open source software die gericht is op het anoniem kunnen zijn op internet, zodat het ook voor inlichtingendiensten onmogelijk is om mensen te volgen. Appelbaum raakte ook betrokken bij Wikileaks en op een gegeven moment werd ook hij, net als voorheen Julian Assange beschuldigd van seksueel misbruik en verkrachting. Deze beschuldigingen leiden tot enorme ruzies en een scheuring in de hackerscommunity. De ene helft geloofde er niks van en de andere helft ging erin mee. In de docu uit Ancilla van der Leest haar sterke twijfel over deze beschuldigingen en ik sluit me daarbij aan. Ook de beschuldigingen aan het adres van Assange zijn nooit tot een aanklacht gekomen. De vrouwen die hem in eerste instantie beschuldigden hebben zelfs nooit aangifte gedaan. Wel leidden deze verdachtmakingen en de jarenlange nasleep ervan tot een enorme terugval in de steun voor Assange en Wikileaks.

De docu is te zien op Videoland; ik heb er zelf maar even een abonnement voor genomen; een goede samenvatting staat hier in dit NRC-artikel: https://www.nrc.nl/nieuws/2022/06/29/hoe-verdween-arjen-kamphuis-a4134987 of https://archive.ph/OC3Xb

Wat mij vooral opviel was dat Annie Machon, de partner van Arjen Kamphuis niet in docu werd genoemd, noch aan het woord kwam. Zij woonde samen met Arjen in Duitsland en ze was voorheen actief bij en ook klokkenluidster van de Britse geheime dienst #M15.

Wat ik ook nog niet wist is dat Arjen zijn telefoon aangestraald heeft in Fauske, alwaar een basis van de Noorse geheime dienst, ism de NSA gevestigd is.

Kortom, ook na deze docu blijft de vraag:

Waar is Arjen Kamphuis?